Achtergrond

"Sfeer en ontmoeting is belangrijk in de digitale samenleving."

INNOVATIE = GEZAGSVERHOUDING

Jan de Waal blikt vooruit naar het jaar 2020 en houdt een pleidooi voor innovatie als weg om tegen die tijd als bibliotheek nog steeds relevant te zijn. Hij betoogt daarbij dat technologie weliswaar een rol speelt, maar dat die ondergeschikt is aan het menselijke aspect. Wezenlijk is dat er binnen organisaties een klimaat ontstaat waarin werknemers ertoe willen en mogen bijdragen dat innovatie kan gedijen. Dat neemt niet weg dat die ontwikkelingen wel degelijk een rol spelen en het van belang is er voortdurend kennis van te blijven nemen om te kunnen zien welke mogelijkheden ze voor bibliotheken bieden.

lees het gehele verhaal

GOOGLE INNOVATIE IN DE BIEB

Ieder jaar wordt het systeembeheer in bibliotheken ingewikkelder, duurder en complexer. Door slim gebruik te maken van de cloud, Chromebook en mobiele apparatuur kan het ICT-gebeuren in onze branche en veel andere organisaties totaal veranderen. Uitgangspunten zijn dat ICT-kosten een vaste kostenpost gaan worden en dat samenwerken van medewerkers in projecten en documenten een natuurlijk onderdeel van de organisatie is. Hiernaast zorgt deze werkwijze steeds meer voor een gedeelde verantwoordelijkheid en een plattere organisatiestructuur.

lees het gehele verhaal

VERHALEN = HERBELEVEN

Ik heb diverse spraakmakende tentoonstellingen georganiseerd over de jaren 50 -60 - 7- -80 -90 en 40 jaar computers. Dit waren vooral beleef exposities waar men alles kon aanraken. Naast mijn eigen archief en materialen is samenwerking gezocht met Kringloopbedrijf. Ook de bezoekers van deze expo's hadden hun inbreng. Sfeer en ontmoeting is belangrijk in de digitale samenleving.
Meer retro-filmpjes op youtube.com/digibieb

Bekijk het verhaal

Wie is Jan de Waal

Ik ben geboren 1950 en heb zeer bewust alle digitale- en internet ontwikkelingen actief meegemaakt en vorm gegeven. Ik ben opgeleid als HBO bibliothecaris, hiervoor ook op HBO niveau scholing, vorming en training opleiding gevolgd, Ik was  vanaf 1987  tot december 2015  werkzaam in de bibliotheek in Oss. Daar ben ik mij vanaf het begin gaan richten op alle digitale aspecten. In het verleden heb ik ook diverse projecten bij andere landelijke en provinciale bibliotheekorganisaties gedaan. In de loop der jaren ben ik ook wel een "digitale duizendpoot" en een "voorloper" genoemd.

Ik voel vaak jaren vooraf trends aan "petje af voor Jan de Waal". Veel van mijn vooruitstrevende plannen zijn in de bibliotheek Oss opgepikt. Daarom was Oss een van de eerste bibliotheken met een website, een online catalogus en online reserveren, het uitlenen digitale materialen, WiFi in bibliotheek, e-books enz. Ook werken in de Cloud met Google apps heb ik in het verleden bij de bibliotheek geïntroduceerd als ook diverse projecten met de iPad. Wie mijn huidige visie op trends wil bijhouden, kan mij volgen op Twitter @digibieb of via artikelen op www.bibliotheekblad.nl (kies rubrieken ICT), waar ik regelmatig artikelen over digitale onderwerpen publiceer. Ik ben erg blij met de Victorine van Schaick-Oeuvreprijs 2015 en beschouw het als een mini-Nobelprijs voor al mijn digitale werkzaamheden van de afgelopen 30 jaar.

Meer

Jan de Waal was al 36 jaar toen hij in het bibliotheekvak terechtkwam, na actief geweest te zijn in de politiek en het vakbondswerk. Hij kende de bibliotheek als enthousiast gebruiker en sitebouwer uit de pre-Google tijd. De kreet: ‘Ik heb van mijn hobby mijn werk gemaakt’ is in hoge mate op hem van toepassing.

JAN DE WAAL: DIGITALE DUIZENDPOOT EN PROFEET

Als fanatiek verzamelaar van het werk van kunstenaar en striptekenaar Jacques de Loustal bouwde hij en beheert hij nog steeds een site over diens werk: www.loustal.nl. Zijn belangstelling voor en kennis van de toepassingen van digitale media brachten Jan naar de bibliotheekwereld. Dat de Bibliotheek Maasland, locatie Oss, zijn werkplek werd, is zeker niet toevallig: de visie op het bibliotheekwerk als middel om burgers informatie en verdieping te bieden, sluit aan bij de mening die Jan daarover heeft. Oss bood hem bovendien ruimte om zelfstandig projecten op te zetten, contacten te leggen en trainingen te ontwikkelen. De bevlogenheid van collega s die volgens Jan ieder op hun eigen terrein koplopers zijn, maakt de Bibliotheek Maasland voor hem bovendien tot een inspirerende werkplek.

DIGITALE MEDIA

Voor digibeten bevat het lijstje met Jans voornaamste activiteiten van de laatste jaren waarschijnlijk een aantal termen waarbij ze hun wenkbrauwen fronsen: Google in contact gebracht met bibliotheek.nl, iPad-project Brabant, Google Apps in de Basisbibliotheek Maasland, QR-codes slideshare, Intranetplan voor bibliotheken, Joomla!, Retrobibliotheek gemaakt, ROC-jongeren begeleid, Lan-party s, Twitterberichten en E-book plannen. Gelukkig staan er filmpjes op YouTube die Jans activiteiten in beeld brengen op een manier die iedereen kan begrijpen! Via YouTube digibieb en via Bibliotheek 2.0 is te volgen wat Jan doet en hoe hij aankijkt tegen het gebruik van digitale media in de bibliotheek. Als actief twitteraar (@digibieb) volgt hij de actualiteit op de voet en zijn presentatie staan als digibieb op slideshare.net.

ZIENER

Wie in de geschiedenis duikt, ontdekt met verbazing dat Oss vaak de eerste bibliotheek was met digitale toepassingen die toen bijzonder waren, maar die we nu heel gewoon vinden. Het uitlenen van educatieve software, internetgebruik in de bibliotheek (voor het astronomische bedrag van 7,50 gulden per uur!), de catalogus op internet en gamen in de bibliotheek, men liep in Oss in alle gevallen voorop. Volgens Jan komt dat vooral omdat zijn directie hem alle ruimte en vertrouwen geeft om te experimenteren en omdat de lijnen in een wat kleine bibliotheek korter zijn en je dus sneller beslissingen kunt nemen. Zijn sterke kanten - Trends aanvoelen op het gebied van digitale vernieuwingen, concreet bezig zijn, organiseren en een kritische blik - maken van Jan de Waal de juiste man op de juiste plaats. Uit oude interviews met Jan blijkt die fijne neus voor trends overduidelijk. In een elf jaar oud interview met Bibliotheekblad, Boeken er uit, content er in, heeft hij het al volop over e-books en palmtops. Ziet hij het altijd goed? Natuurlijk niet; op zijn blog schrijft hij eerlijk dat hij verwacht had dat de ontwikkelingen ten aanzien van de verkoop van e-books sneller zouden gaan. Als oorzaak ziet hij de verscheidenheid aan e-readers, wat de consument onzeker maakt over de aankoop, de slechte bruikbaarheid van de iPad als e-reader en het feit dat de titels nog duur en beperkt zijn.

VOORTOUW

Jan wordt geinspireerd door bedrijven als Google en Apple, die met ongekende snelheid en creativiteit hun diensten uitbreiden. Maar ook initiatieven dichter bij huis, zoals de Seats2meet face to face bijeenkomsten met collega s uit de branche, ervaart hij als zeer motiverend, ook al omdat hij, zoals hij zelf zegt: Hij gelooft in de belangrijke rol van bibliotheken in de digitale samenleving , juist in een periode waarin mediagebruik sterk verandert en bibliotheken geconfronteerd worden met bezuinigingen. Hij neemt al jaren vanaf de werkvloer het voortouw - in tegenstelling tot de externe consultants die de branche maar zelden goed genoeg doorgronden om echt succesvol te zijn - en vindt het een grote uitdaging om ook de komende jaren aan eigentijds bibliotheekwerk in het digitale tijdperk bij te dragen. [ dit verhaal stond in het bibliotheekblad van 2011]