Home

Het digitale boek of E-book


Het toekomstige boek is een E-boek, deze "E" is een afkorting van "elektronisch". Het boek is niet meer van papier gemaakt maar bestaan uit een elektronisch apparaat die gevuld is met digitale informatie. Een lees-scherm zorgt ervoor dat de digitale informatie zichtbaar wordt en dat tekst en plaatjes getoond worden. De Engelse term voor dit soort boeken is E-book en onder deze naam zal dit soort boeken vooral bekend worden. Want ook de Fransen en Duitsers gebruiken deze term. Nederlandse artikelen hebben het vaak nog over E-boek.

rocket-ebook

 Lezen van e-books of e-boeken

De zogenaamde elektronische boeken kan men lezen met een draagbare E-book-reader. Een andere manier is dat men leest via een e-book-programma op de monitor van een PC, notebook of organizer. Deze E-book-leesprogramma's zijn er voor de Windows-PC's en voor de Apple Pc's, en zijn gratis op het internet te downloaden bij de diverse aanbieders van e-books.

Men kan ook wel zeggen dat het E-boek behoort tot de categorie van de zogenaamde 'handheld devices' en uiterlijk veel op de palmtop computers lijken. Wie in het bezit is van dergelijke hardware koopt 'boeken' in de vorm van een softwareprogramma dat in het apparaat kan worden geladen. Op een klein scherm kan de gebruiker kennis nemen van een reeks verhalen, artikelen en plaatjes. Daarnaast voorziet het apparaat in zaken als een plattegrond van steden waarover wordt geschreven, situatieschetsen, animaties en muziekfragmenten.

Het inlezen van zelf gemaakte teksten is ook mogelijk en op die manier kan men zijn e-mail bestanden, aantekeningen en notities lezen naast een spannend boek van Stephen King.

 

Lezen van een beeldscherm

Het lezen van elektronische teksten is vermoeiend dit heeft te maken met de helderheid van de letters op een beeldscherm. Deze helderheid wordt aangeduid met "DPI" "dot per inch" of wel "punten per centimeter" Hoe meer puntjes, hoe scherper de tekst is en dus beter leesbaar. Deze scherpte zorgt ervoor dat lezen niet vermoeiend is. Louis Stiller schrijft in de Automatisering Gids  hierover: "De grootste frustratie (...) is de magere kwaliteit van het scherm. Dat laat zich heel makkelijk uitleggen. De letters die u in tijdschriften leest, zijn opgebouwd uit minimaal 1200 puntjes per inch. Dat is redelijk scherp. Als u dezelfde tekst op een laserprinter thuis zou afdrukken, zou de scherpte ervan slechts een kwart daarvan zijn: 300 DPI (dot per inch). Het scherm haalt echter nog eens een kwart van de scherpte weg en is slechts 72 puntjes per inch." (Pixels: je weet niet wat je ziet,  Louis Stiller.- Automatisering Gids /23-02-'1996)

De huidige e-books hebben een DPI van 106 (Rocket ebook) dat iets beter dan een standaard monitor met 72 DPI.

Maar men is bezig om de helderheid te verhogen. Onder de kop "Nieuwe schermen met hoge resolutie" lezen we "Onderzoekers van IBM hebben een nieuw beeldscherm gemaakt, dat beelden met een zeer hoge resolutie kan weergeven." Het oplossend vermogen benadert dat van papier, aldus de firma.  De nieuwe schermen van IBM hebben een resolutie van 200 punten per inch (DPI) en dat is bijna driemaal zoveel als een traditionele monitor." Echter "het prototype van het scherm heeft een diepte van ruim 20 centimeter en het weegt iets minder dan 10 kilo.  Deze omvang en 10 kilo is veel te zwaar en onhanteerbaar voor een e-book. Automatisering Gids. 02-10-1998

Een andere ontwikkeling is de "elektronische inkt" die door Lucent   technologies en E ink ontwikkeld is. Maar ook dit bevind zich nog in de prototype-fase (Automatisering Gids, 29-10-1999) of www.eink.com

 

  

De franse strip- en schilder www.Loustal.nl en het soft- E-books


Voor- en nadelen van e-books

De e-books hebben voordelen boven de traditionele boeken maar ook een aantal nadelen. Deze nadelen zullen een snelle acceptatie en groei van het e-book temperen. E-books staan nog aan het begin van hun ontwikkeling. Technisch zal het e-book over 5 jaar volwassen zijn maar de cultureel  zal het  pas over 10 jaar in de Nederlandse maatschappij massaal gebruikt worden. De komende jaren zal de kwaliteit van de beeldschermen en daarmee de leesbaarheid toenemen. Hiernaast zal ook de geheugencapaciteit groeien zodat meer boeken en tijdschriften per "reader" beschikbaar zijn. Maar vooral de uitbreiding van functionaliteit zal gunstig zijn voor het e-book. Het toekomstige e-book moet minstens een telefoon, een web-browser, een agenda en kladblaadje zijn die zowel spraak als gesproken-besturings-commando's beheerst. Het E-book zal de verbinding worden tussen de internet-PC en de huidige boekenkast. De boekenkast zal wel steeds meer een kunst- en verzamelobject worden dan een informatiebron.


In willekeurige volgorde een aantal nadelen en voordelen. 

De nadelen algemeen:

  • De aanschafprijs van het lees-apparaat, dat technisch snel veroudert.

  • Ieder jaar komt een nieuw e-book uit dat nog meer mogelijkheden biedt

  • In het apparaat zit een batterij. De batterij heeft maar een beperkte capaciteit en moet na 4 tot 8 uur opgeladen worden

  • Het blijft lezen via een apparaat en dat is psychologisch voor veel mensen nog een drempel.

  • Beperkt aanbod van Nederlandstalige teksten, alleen nog maar nieuwe Engelstalige boeken en tijdschriften voor E-books

  • Het lezen van beeldscherm is minder helder dan papier

  • De huidige e-books hebben nog geen standaard ondanks de afspraak hierover

  • Aanschaf boek of tijdschrift verloopt via creditcard en internet

  
Voordelen voor de consument 

  • Handig relatief klein apparaat

  • Per "lezer" diverse boeken beschikbaar

  • Hoeft geen bladzijden om te slaan

  • Zoekfunctie in het boek

  • Een elektronische boekenlegger

  • De lettergrootte en lichtsterkte kunnen aangepast worden

  • In sommige boeken zijn al spraakfuncties ingebouwd

  • Aanschafprijs van boek en tijdschrift is lager dan de papieren versie

  • Via internet  relatief eenvoudig om nieuwe titels binnen te halen

  • Boeken waarop geen auteursrechten rusten zijn gratis

  • E-boeken zijn nooit uitverkocht of in herdruk

  • Vooral informatieve e-boeken (kunnen) altijd actueel (mits de uitgever ze bijwerkt) zijn.

 

Voordelen voor de uitgever

  • Geen distributie meer nodig kan via Internet verspreid worden

  • De teksten kunnen centraal aangepast , gewijzigd en weer verspreid worden.

  • Relatie tussen uitgever en consument wordt duidelijker. De klanten kunnen via e-mail op de hoogte gehouden worden van nieuwe uitgaven, verbeteringen en lezingen van auteurs.

  • Geen kosten voor papier of andere grondstoffen

  • Kostprijs per boek is veel goedkoper omdat er geen drukkosten zijn

  • Geen minimum-oplage per boek

  • Relatief lage investering voor bewaren van e-books  (nooit uitverkocht of herdruk  

Nadelen uitgever

  • Lezers van een elektronisch boek moeten anders worden benaderd dan lezers van een papieren versie. Dat vergt een hele andere marketing- en promotie-aanpak.

  • De E-boeken moeten beveiligd worden tegen het illegaal kopiëren

  • Verspreiding zal voornamelijk via internet plaats vinden en hiervoor moeten uitgevers hun eigen website aanpassen en / of hun fonds onderbrengen bij grote "boeken-websites"  

Voordelen voor auteur

  • De auteur kan nu zelf uitgever worden

  • De auteur kan zelf de royalties innen

  • Men kan onafhankelijk van uitgeverijen een boek publiceren via internet  

 

Softbook

 

Openbare bibliotheken en E-books

Voor openbare bibliotheken zijn e-books een uitdaging.  Bibliotheken houden zich bezig met verzamelen, collectioneren en uitlenen van informatie. Deze informatie staat nu nog voornamelijk op papier en is beschikbaar bij zo'n paar duizend (openbare/ wetenschappelijke / bedrijfs) bibliotheken in nederland. De verwachting is dat  papiereninformatie steeds meer en alleen in digitale vorm beschikbaar komt. De functie van bibliotheken zal door de digitale toekomst veranderen. Uitlenen van digitale informatie kan vanaf een centraal punt. Ook de digitale (boeken) collectie kan op een centraal internet adres staan. 
Nieuwe technieken kunnen een e-book bestanden beschikt maken voor de verkoop of voor een tijdelijk gebruik, bijvoorbeeld drie weken. Dit tijdelijk gebruik kan men zien als een soort uitlening, alleen hoeft het e-book-bestand niet meer terug te brengen naar de bibliotheek. Het bestand is namelijk na die periode niet meer te gebruiken, maar wel opnieuw te lenen of te kopen.

Het is duidelijk dat uitgevers nu zelf graag willen gaan uitlenen (bibliotheekje spelen) en natuurlijk verkopen. 
Bibliotheken moeten zorgen dat het uitlenen van e-books  een wettelijk recht is en blijft  dat voorbehouden is aan bibliotheken. Alleen zij kunnen zonder eigen belang van alle uitgevers e-book bestanden beschikbaar stellen en deze collectioneren en ontsluiten.
Het geheel zal in samenspraak en goed overleg met de uitgeverswereld moeten gebeuren.

Maar over een x-aantal jaar (schatting is dat in 2010 ongeveer 25 procent van de boeken digitaal zullen zijn) zal de ideale situatie ontstaan dat ieder bibliotheeklid zijn/haar eigen e-book heeft en deze komt vullen bij een bibliotheeksite of koopt via internet bij de uitgever of bibliotheek. Microsoft verwacht dat in 2020 zo'n 90 procent van de boeken ook digitaal verkrijgbaar zal zijn. 

Voor uitlenen van e-books moet de bibliotheek  licenties afspreken met de uitgever  De bibliotheek zal waarschijnlijk voor iedere uitlening een vergoeding moeten betalen aan de uitgever en dit wordt dan volledig of gedeelte doorberekend aan de bibliotheekleden.
Openbare Bibliotheken moeten het recht hebben om e-books uit te lenen en voor een licentie afspraken kunnen maken met uitgevers. De politiek zal de ruimte moeten bepalen dat ook de digitale leescultuur voor ieder bereikbaar en beschikbaar is.

Bij digitale boeken gaat de tastbaarheid van het boek vervallen, iedere e-book voelt het zelfde of het nu een dikke pil is of een kort verhaal, megabits wegen niets. Ook de cover of omslag van een boek verliest zijn waarde: een gebonden-, hardcover of pocketuitgaven vervagen bij een e-book tot één geheel.


Wil het E-book massaal aanslaan dan zal aan een aantal voorwaarden voldaan moeten worden:

  •  voldoende aanbod van nieuwe boeken, tijdschriften en artikelen

  •  verhouding vinden tussen gratis-, uitleenbaar en betaald aanbod van  inhoud de zogenaamde "content"

  •  vergroten van de DPI-leesbaarheid

  •  vergroten van de batterij capaciteit, voorkeur gratis zonne-energie opslag, zoals de huidige rekenmachines.

  •  functionaliteit vergroten naar: telefoon, agenda, kladblok, rekenmachine enz.  

 

De Pocket PC van Microsoft die sinds 19 april 2000 op de markt is, wil ook een stuk van de e-book markt  veroveren met een eigen "reader"  Echter de leesbaarheid van deze Pocket PC schermen is minder dan de "echte" ebooks doordat ze minder helder en kleiner van oppervlakte zijn. Hiernaast is de batterij veel minder krachtig. Ook zijn er momenteel minder e-titels beschikbaar. De functie van ebook is voor de pocket-pc een van de vele mogelijkheden en wordt nog weinig gepromoot.Maar de strijd om de e-book markt is nog niet gestreden. 

De huidige markleiders in van de  "PDA-computers" zoals  Palm, en Visor  krijgen ook een aparte "reader" gebaseerd op een beveiligde PDF-versie. Het lezen van boeken is ook voor deze apparaten een bijzaak en zijn de beeldschermen nog niet echt geschikt om boeken uit te lezen. 

© 21/04/2000 Jan de Waal, Openbare bibliotheek Oss

 

Home
 

© 2000
Info: info@digibieb.nl / Openbare Bibliotheek Oss